Tia UV là gì? Những câu hỏi thường gặp về tia UV
Tia UV là gì?
Tia UV (bức xạ tia cực tím) là một dạng bức xạ điện từ đến từ mặt trời hay các nguồn nhân tạo khác như giường tắm nắng, mỏ hàn,… Cụm từ cực tím trong tia cực tím có nghĩa là bên trên của màu tím. Sắc tím là màu sắc có bước sóng ngắn nhất mà mắt thường của chúng ta có thể nhìn thấy. Do vượt ngoài bước sóng của màu tím, nên tia UV là loại tia vô hình với mắt người.
Tia UV là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn bước sóng của ánh sáng nhìn thấy nhưng dài hơn bước sóng của tia X. Quang phổ (dải tất cả các tần số có thể có của bức xạ điện từ) của tia cực tím có thể chia ra thành 2 vùng tia: vùng tử ngoại gần (có bước sóng từ 380 - 200 nm) và vùng tử ngoại xạ hay còn gọi là vùng tử ngoại chân không (có bước sóng từ 200 - 10 nm).
Tia UVA, UVB, UVC là gì?
Tia UVA (bước sóng từ 380 - 315 nm) còn được gọi là sóng dài hay ánh sáng đen.
Tia UVB (bước sóng 315 - 280 nm) còn được gọi là sóng trung.
Tia UVC (bước sóng ngắn hơn 280 nm) còn gọi là sóng ngắn hay sóng có tính tiệt trùng.
Tia UV tiếng anh là gì?
Tia UV tiếng Anh là Ultraviolet hay Ultraviolet rays.
Tia UV 400 là gì?
Chính xác UV400 là một tiêu chuẩn đo lường của Úc, biểu thị khả năng chống các tia UV có bước sóng tương ứng.
Ví dụ: UV400 là chuẩn cao nhất hiện nay, có khả năng chống các tia có bước sóng lên tới 400 nm, tức là chống tất cả các tia UV (bước sóng từ 10 - 380 nm). Tương tự các chỉ số như UV300, UV100 sẽ cho khả năng chống UV thấp hơn.
Tia UV có ở đâu?
Phần lớn tia UV có trong ánh nắng mặt trời. Trong tia nắng mặt trời có hơn 10% tia cực tím khi chiếu xuống mặt đất. Loại tia này có thể xuyên qua mây hoặc các bề mặt khác, vậy nên ngay khi ở trong bóng râm, chúng ta vẫn chịu tác động bởi tia UV từ ánh nắng mặt trời chiếu xuống. Bên cạnh ánh nắng mặt trời, tia UV còn tìm thấy ở trong ánh sáng đèn huỳnh quang, đèn Halogen,...
Tia UV nào làm đen da?
Da của con người sạm đen đi vì tác động của ánh nắng mặt trời thực chất chính là do các tế bào Melanocytes sản sinh ra Melanin. Đây là một sắc tố sinh ra khi cơ thể phản ứng với tia UV. Giải thích đơn giản hơn, tia UV sẽ kích thích quá trình sản xuất Melanin dưới da. Các sắc tố này sẽ có nhiệm vụ hấp thụ tia cực tím để bảo vệ các tế bào trong cơ thể không bị thương tổn.
Thông thường, quá trình sản sinh sắc tố Melanin cần phải tốn khoảng một thời gian nhất định. Đây là lý do chúng ta sẽ không thấy da đen sạm đi sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong một ngày, mà cần phải từ 5 đến 7 ngày trở lên. Nhiều người muốn sở hữu một làn da nâu, rám nắng trông khỏe khoắn hơn, họ thường tắm nắng vài giờ mỗi ngày để kích thích sản sinh Melanin. Vậy nên các loại tia UV đều làm đen da.
Tia UV nào giúp tổng hợp vitamin D?
Tia UVB là tia duy nhất có khả năng kích thích sản sinh vitamin D. Tia UVB có bước sóng ngắn hơn tia UVA và bị tầng ozone hấp thụ lại một phần. Thời gian tia UVB xuyên qua được tầng ozone nhiều nhất trong ngày là từ 9h sáng đến 4 giờ chiều. Tuy nhiên, lúc này ánh nắng gay gắt có thể làm tổn thương da. Tia UVB tuy có khả năng tổng hợp vitamin D nhưng nếu tiếp xúc với tia UVB mạnh cũng có những tác hại nhất định. Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo thời gian phù hợp nhất để tắm nắng là trước 9h sáng và sau 4h chiều.
Tia UV có từ mấy giờ đến mấy giờ? Xuất hiện lúc mấy giờ?
Tia uv xuất hiện khi nào? Thời điểm tia UV có cường độ mạnh nhất là từ 10 giờ đến tầm 14-15 giờ trong ngày. Tia UV có 3 loại: A, B, C. Tia UVA có bước sóng 315 - 380 nm, có thể xuyên qua mây mù, không khí, gây lão hóa da. Tia UVB có bước sóng 280 - 315 nm, gây say nắng, tổn thương làm đen da. Tia UVC có bước sóng 100 - 280 nm, gây ung thư da nhưng đã có tầng ô-zôn chặn lại. Con người thường tiếp xúc với UVA (90%) và UVB (10%). Thời điểm có tia UV: sáng, chiều, tối, trời nắng hay có mây, mưa, lúc nào cũng có, cường độ mạnh nhất là vào khoảng 10 giờ đến tầm 14-15 giờ trong ngày.
Chỉ số tia UV bao nhiêu là nguy hiểm? Tia UV ở mức nào là nguy hiểm nhất? Tia UV lúc nào mạnh nhất?
Tia UV bao nhiêu là có hại? Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), chỉ số UV dao động từ 0 - 2 được xem là thấp, chỉ số UV từ 8 - 10 có thời gian gây bỏng là 25 phút, đối với chỉ số UV từ 11 trở lên được xem là cực kỳ cao, rất nguy hiểm, nguy cơ làm tổn thương da, mắt bị bỏng nếu tiếp xúc ánh nắng mặt trời trong khoảng 15 phút mà không được bảo vệ.
Tia UV cực đoan là gì?
Là những tia UV có chỉ số cao, gây nguy hiểm trực tiếp đến sức khỏe con người.
Tia UV trong máy tiệt trùng có hại không?
Vì là tia UV nên nó vẫn có hại cho sức khỏe con người. Tuy nhiên các tia UV trong máy tiệt trùng thường bị chặn lại bởi các thành phần của máy nên các bạn có thể yên tâm sử dụng.
Tia UV nào tốt nhất? Tia UV có tác dụng gì? Ứng dụng của tia UV
Các tia UV đều có hại cho sức khỏe của con người. Tuy nhiên, chúng cũng có những lợi ích nhất định trong đời sống của chúng ta.
Giúp cơ thể tổng hợp vitamin D. Vitamin D giúp cơ thể sử dụng canxi và phospho, làm cho xương và răng chắc khỏe. Mặc dù vitamin D có thể được bổ sung từ thực phẩm như: dầu cá, trứng, sữa, nước trái cây và ngũ cốc... nhưng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là cách tốt nhất để tạo ra vitamin D. Vitamin D có 2 dạng: vitamin D2 và vitamin D3. D2 có trong thực vật và D3 được tổng hợp khi da tiếp xúc với tia cực tím (UV).
Tia UV cũng được ứng dụng trong việc điều trị bệnh về da như: bệnh vảy nến - bệnh do các tế bào da phát triển quá nhanh gây ngứa, xuất hiện vảy. Việc tiếp xúc với tia cực tím sẽ làm chậm sự tăng trưởng của các tế bào da, làm giảm triệu chứng bệnh.
Khử trùng và tiệt trùng: UV có ứng dụng rất tích cực trong lĩnh vực khử trùng và tiệt trùng, tia tử ngoại có thể giết chết các vi sinh vật như virus và vi khuẩn, rất hữu ích khi chúng ta phơi tã vải, đồ lót và khăn mặt ngoài trời. Tia UV xuyên qua màng tế bào của vi khuẩn và virus, phá hủy DNA, ngăn chặn khả năng tái sinh và nhân lên của chúng, nhiều nơi sử dụng đèn diệt khuẩn UV để khử trùng.
Tia UV xuyên qua những gì? Tia UV có xuyên qua kính không?
Tia tử ngoại UVA có thể xuyên qua mây, thủy tinh, cửa kính xe ô tô, cửa sổ,... Đây là loại tia góp phần khiến lão hóa da sớm, kích thích các gốc tự do gây hại phát triển, gây ra ung thư tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy hoặc hình thành các khối u ác tính.
Đối với tia UVB, loại tia cực tím này không có khả năng xuyên qua cửa kính như UVA, nhưng cũng sẽ gây cháy nắng, ung thư da, cản trở quá trình sản sinh Collagen và Elastin, khiến da bị giảm đàn hồi và săn chắc.
Tia UV có xuyên qua gỗ không? Tia UV có xuyên qua nhựa được không?
Tia UV không xuyên qua những chất liệu có khả năng cản sáng.
Tia UV có xuyên qua quần áo không? Có xuyên qua rèm cửa không?
Tia UV có thể xuyên qua vải, tùy mức độ dày của vải mà tia UV có thể bị hạn chế bớt.
Tia UV hiện tại là bao nhiêu?
Bạn có thể tham khảo 2 website xem chỉ số UV chính xác và theo thời gian thực sau đây nhé:
UVlens.com
accuweather.com
Cách giảm tia UV từ điện thoại
Không phải tia UV, ánh sáng xanh phát ra từ điện thoại, màn hình máy tính có thể phá vỡ cấu trúc collagen, gây phản ứng oxy hóa, dẫn tới nguy cơ lão hóa da sớm.
Cách tốt nhất để ngăn ngừa những tác hại tiềm ẩn của ánh sáng xanh là giảm thời gian sử dụng các thiết bị điện tử. Bạn cũng có thể bổ sung một bộ bảo vệ màn hình cho điện thoại và máy tính để chặn hoặc làm mờ ánh sáng xanh. Chủ động giảm độ sáng màn hình trên điện thoại hoặc đeo tai nghe để nghe điện thoại và không áp màn hình trực tiếp vào mặt.
Thoa kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên hàng ngày. Nên chọn kem chống nắng vật lý, có chứa oxit kẽm hoặc titan dioxide giúp ngăn chặn ánh sáng xanh, bởi vì kem chống nắng hóa học chỉ có thể ngăn chặn tia UVA và UVB.
Vải chống tia UV là gì?
Vải chống tia UV tốt là những loại vải có khả năng ngăn cản gần như hoàn toàn những tia bức xạ từ ánh sáng mặt trời có hại cho da như tia UVA và UVB. Vải chống tia UV được thiết kế chuyên dụng để ngăn cản bức xạ từ ánh nắng mặt trời nhờ nhiều yếu tố độc đáo như chất liệu vải, độ co dãn, mật độ dệt, màu sắc,v.v..
Mắt kính chống tia UV là gì?
Đây là loại mắt kính có phần tròng kính được phủ lớp chống UV sẽ giúp ngăn chặn tia cực tím tiếp xúc với mắt.
Lợi ích của mắt kính có tròng chống UV:
- Ngăn chặn tới 99% tia UV, bảo vệ mắt an toàn ngay cả khi làm việc dưới trời nắng.
- Lớp phủ chống UV hoàn toàn trong suốt, không ảnh hưởng đến tính thời trang của mắt kính.
- Đa số có thêm một lớp bảo vệ tránh hao mòn, giữ được khả năng chống UV theo thời gian.
